Vücudun neredeyse her organında anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesine kanser adı verilir. Kanser tanısı alan kişiler küresel olarak artış göstermektedir.
Bu hastalıkta ailevi hastalık geçmişi önemli bir etken olarak düşünülmektedir. Ancak, sigara ve alkol kullanımı, yoğun güneş ışınına, radyasyon ile kanserojen maddelere ve virüslere maruz kalma, sağlıksız beslenme ve hava kirliliğinin kansere yol açtığı bilinmektedir. Hormonal ve immünal faktörler de kanserde risk faktörü olarak ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, stres ve stresle baş etme ve bazı kişilik özellikleri kanserle ilişkilendirilmiştir. Bu faktörlerin bazıları değiştirilemeyen faktörler olmakla birlikte diğerleri değiştirilebilir. Örneğin, beslenme alışkanlıkları daha sağlıklı kılınabilir, sigara tüketimi sonlandırabilir ve alkol tüketimi daha sağlıklı bir düzeye indirilebilir veya sonlandırılabilir. Böylelikle nasıl ki erken tanı kanserin etkili tıbbi tedavisi için önemliyse, davranışsal ve duygusal değişiklikler de kanserin ortaya çıkmasında veya tanı konulduktan sonra hastalığın gidişatını belirlemekte önemlidir.
Bundan dolayı psikoloji kanser bağlamında önem kazanmıştır. Nitekim Psikoonkoloji bir bilim alanı olarak ortaya çıkmıştır. Psikoonkoloji, psikoloji ve onkoloji bilim dallarını bir araya getiren bir alan olup kanserle yaşamını sürdüren kişilerin multidisipliner bir yaklaşımla psikolojik ve sosyal gereksinimlerine odaklanmaktadır.
Kanserle yaşamak sadece fiziksel bir süreç değil, aynı zamanda mental ve duygusal bir süreçtir. Kanser tanısı alan kişiler tedavi sürecinde, öncesinde veya sonrasında birtakım duygusal sıkıntılar yaşayabilirler. Korku, endişe, çökkünlük, stres gibi duygusal sıkıntılar oldukça yaygın olarak deneyimlenebilir. Kanser tanısı almış kişiler duygusal sıkıntılar ile baş etmeye çalışırken tedavi sürecinde yaşadıkları fiziksel değişiklerle de baş etmek zorunda kalabilirler.
Psikolojik müdahaleler kanser tanısı almış kişileri ve ailelerini bu tür sıkıntıları azaltmak adına destekleyebilir. Ayrıca, bu müdahaleler kapsamında deneyimlenen yaşam tarzı değişiklikleri (örneğin, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve uyku, stres ve öfke yönetimi) ve daha pozitif duygular, edinilen stresle baş etme becerileri, hastalığın ve tedavisinin gidişatını olumlu yönde etkileyebilir, genel sağlığa olumlu yönde bir katkı sağlayabilir. Böylelikle bu zorlu süreçte psikolojik müdahaleler kanser tanısı almış kişilerin fiziksel ve duygusal iyilik durumlarını sürdürmelerine yardımcı olurlar.
Kanserin deneyimlenmesi bireye özgüdür. Her bireyin deneyimi farklıdır. Yaşanan sıkıntılar bireyden bireye değişiklik gösterebilir. Ancak, bazı ortak psikolojik sıkıntılar olabilir ve psikolojik müdahaleler bu sıkıntıları azaltabilir: